20 stycznia 2024

Skuteczne suplementy na trądzik

Mój podcast o diecie anty-trądzikowej:
YouTube, Spotify: #7 Katarzyna Łożyńska, dietetyk i trener - Jak pozbyć się trądziku?

Serdecznie zapraszam Cię na wszystkie moje profile w mediach społecznościowych, gdzie dzielę się darmową wiedzą z zakresu dietoterapii (dietetyka kliniczna; kliniczno-sportowa):

https://www.katarzynalozynska-dietetyk.pl

Instagram -> https://linkd.pl/ppdmc

Facebook -> https://linkd.pl/ppdma

Youtube -> https://linkd.pl/ppdmk

Tik tok -> https://linkd.pl/pd4rc

Podcast -> https://linkd.pl/peu2f

Email -> mail@katarzynalozynska-dietetyk.pl

Problem trądziku

Trądzik jest jedną z najczęstszych dolegliwości skórnych, dotykająca zarówno młodzież, jak i dorosłych. Walka z pryszczami bywa trudna i czasem frustrująca, dlatego wielu osób decyduje się na różnego rodzaju suplementy diety, aby poprawić kondycję swojej skóry.

Składniki pomocne w walce z trądzikiem

W suplementacji skóry pomocne mogą być składniki takie jak cynk, witamina A, kwas foliowy czy kwasy omega-3. Cynk reguluje pracę gruczołów łojowych, witamina A pomaga w regeneracji skóry, a kwasy omega-3 działają przeciwzapalnie.

Skonsultuj się z lekarzem

Przed rozpoczęciem suplementacji w walce z trądzikiem zawsze warto skonsultować się z lekarzem dermatologiem. To on najlepiej oceni, jakie składniki mogą być dla Ciebie najbardziej skuteczne i bezpieczne.

Podsumowując, suplementacja może być skutecznym sposobem na poprawę kondycji skóry w walce z trądzikiem, ale zawsze powinna być traktowana jako uzupełnienie zdrowej diety i odpowiedniej pielęgnacji skóry.

Dziś szerzej o najważniejszych apektach suplementacji w trądziku

Osoby ze zmianami trądzikowymi powinni w szczególny sposób zwracać uwagę na rodzaj produktów, które spożywają. Źle zbilansowana dieta i nieodpowiednia podaż energii, składników odżywczych (węglowodanów, białka, tłuszczy - szczególnie WNKT), składników mineralnych (potasu, wapnia, sodu, fosforu), witamin (witaminy A, witaminy D, witaminy E, witamin z grupy B, witaminy C, folianów) i błonnika, może przyczyniać się do powstawania trądziku.

Dieta w trądziku (co jeść, czego nie i dlaczego) – 2 poprzednie wpisy.

Na rynku dostępnych jest wiele różnych suplementów diety, których zadaniem jest wsparcie podstawowej terapii trądziku. W ich składzie często znajdują się różne zioła, jak np. fiołek trójbarwny, ekstrakt z ziela bratka, ekstrakt z korzenia mniszka lekarskiego, ekstrakt z pyłku, a także wapń, magnez, potas, witaminy PP, B6, B1, B2, ekstrakt z zielonej herbaty, laktoferyna, drożdże Saccharomyces cerevisiae i inne. Pomimo dobrej tolerancji suplementów diety przez pacjentów, wciąż niewiele jest badań na temat ich bezpieczeństwa i skuteczności stosowania.

Suplementy skuteczne wg badań naukowych:

Omega 3 EPA+DHA – bardzo korzystny wpływ na gaszenie stanów zapalnych w skórze; skuteczne dawki wynoszą ~2000 mg (EPA+DHA) dziennie. EPA i DHA należy suplementować wraz z posiłkiem zawierającym tłuszcz i wybierać preparaty dobrej jakości. Dobrym jakościowo i z wysoką dawką EPA+DHA jest np. BioCardine Marinex (to nie reklama; to nie współpraca).

GLA - kwas gammalinolenowy z rodziny omega-6 o działaniu przeciwzapalnym, który upłynnia sebum; jeśli sebum jest za mało płynne, powoduje zaczopowanie ujścia gruczołów łojowych, a to sprzyja powstawaniu zaskórników i powstaniu stanu zapalnego, a także zmianą pH skóry. Takie okoliczności sprzyjają namnażaniu bakterii trądzikotwórczych (Cuti-/Propionibacterium acnes). Zalecane dawki to 500 mg oleju z wiesiołka (ten najlepszym źródłem GLA) x3 dziennie (łącznie 1500 mg/d) przez 12 tygodni (poprawa nawilżenia skóry, elastyczności i gęstości skóry, odporność na zmęczenie). Kapsułki z GLA (olej z wiesiołka, czarnej porzeczki lub/i ogórecznika) są dostępne w każdej aptece.

Witamina D3 - osoby zmagające się z trądzikiem mają niższy poziom witaminy D (25-OH-D we krwi) od osób zdrowych; obniżony poziom witaminy D może zwiększać objętość gruczołów łojowych i ilość łoju zaostrzając tym samym stany zapalne skóry; terapia witaminą D zmniejsza poziom cytokin prozapalnych (tj. IL-6, IL-8, IL-17), które odgrywają kluczową rolę w patogenezie trądziku.

Witamina A i cynk – reedukacja komadogenezy (substancja komedogenna to inaczej substancja zaskórnikotwórcza czyli taka, która blokuje ujścia gruczołów łojowych, powodując powstawanie zaskórników, stanów zapalnych i innych niedoskonałości); niedobór tego minerału może obniżać poziom enzymu delta-6- desaturazy, która odpowiada za wytwarzanie przeciwzapalnego kwasu GLA, który pełni istotną rolę w utrzymaniu integralności naskórka (czyli gładkiej cery).

Cynk – sam cynk działa bakteriostatycznie na Cutibacterium acnes (Propionibacterium acnes), czyli hamuje namnażanie się bakterii specyficznych dla trądziku pospolitego; wykazuje zdolność blokowania aktywności 5-α-reduktazy, enzymu odpowiedzialnego za przekształcanie testosteronu w dihydrotestosteron (DHT), który jest związany z nasileniem objawów trądzikowych.

Selen - zmniejsza nasilenie zmian zapalnych; dawki 100-200 mcg dziennie (zapotrzebowanie dla kobiet to 55 mcg, a dla mężcyzn 70 mcg).

Witamina B3 (nikotynamid) - zmniejsza aktywność cytokin prozapalnych (działanie przeciwzapalne) oraz działa złuszczająco na naskórek, co zmniejsza nasilenie trądziku; w zależności od stopnia niedoboru rekomendowane dawki wynoszą 100-600 mg dziennie, nawet do 1000 mg/d.

Probiortykoterapia - badania wskazują na zależność między mikroflorą jelitową a kondycją skóry. Zaniedbany ekosystem jelitowy może nasilać ogólnoustrojowy stan zapalny, w tym problemy dermatologiczne. Zaburzona integralność jelitowa sprzyja migracji cząstek prozapalnych (m.in. LPS- lipopolisacharyd, element błonowy bakterii gram(-)) i nasila ogólnoustrojowy stan zapalny; tu kluczową rolę odgrywa błonnik (pożywka dla probiotycznych bakterii) oraz dobrana do danej osoby probiotykoterapia (pod okiem specjalisty!). Badania in vitro wykazały, że niektóre szczepy probiotyczne, takie jak Bacillus Subtilis HU5, Streptococcus salivarius, Lactococcus sp. HY 449 oraz Lactobacillus salivarius LS03, produkują substancje przeciwbakteryjne, które hamują wzrost C. acnes. Bifidobacterium adolescentis SPM0308 kontroluje wzrost zarówno C. Acnes, jak i S. Aureus dzięki aktywności przeciwbakteryjnej.

+ o czym również warto pamiętać (wysoka skuteczność stosowania tej informacji w praktyce w kontekście zmian trądzikowych)

Dieta niskotłuszczowa (20-30% diety, tłuszcze tylko z produktów niskoprzetworzonych i olejów zimnotłoczonych) i wysokobłonnikowa (30% diety, głównie z warzyw, owoców niskocukrowych i pełnoziarnistych zbóż) - dieta bogata w błonnik i uboga w tłuszcze może powodować zmniejszenie stężenia androgenów („męskich hormonów”, które odpowiadają za powstawanie trądziku; więcej przeczytasz w moich wpisach o diecie w trądziku) w osoczu i moczu osób dorosłych.

++ witamina B12, może w niektórych przypadkach zaostrzać zmiany trądzikowe

Praktyczne wskazówki/ostrzeżenia co do suplementacji:

Cynk
Najlepiej przyswajalne formy cynku to postaci organiczne np. w postaci chelatów.

Dawka najlepiej dopasowywać indywidualnie (zapraszam na konsultację→mailową lub zakup planu suplementacyjnego, do którego przesyłam ankietę i na jej podstawie dobieram preparaty i dawki).

Suplementacja >20 mg dziennie lub długoterminowa (>3 miesięcy) powinna przebiegać z jednoczesną suplementacją miedzi, ponieważ nadmierna podaż cynku doprowadza do wypłukiwania jonów miedzi, a to może grozić rozwinięciem niedokrwistości (anemii). Nadmier cynku w organizmie może także powodować wzrost poziomu cholesterolu LDL („złego” cholesterolu) i spadek HDL (“dobrego” cholesterolu).

Preparaty z cynkiem należy przyjmować po posiłku (najkorzystniej 2 godziny po jedzeniu). Wysoka zawartość błonnika, fitynianów (obecnych m.in. w strączkach) czy produktów mlecznych w posiłku będzie zmniejszała wchłanianie cynku. Dodatkowo nie należy suplementować cynku razem z żelazem, kwasem foliowym czy selenem, ponieważ te wzajemnie blokują swoje wchłanianie.

Selen
Nie należy łączyć selenu z cynkiem jednocześnie. Należy spożywać je o innych porach dnia (np. cynk po śniadaniu, selen do kolacji). Przy długotrwałej suplementacji selenem zaleca się kontrolę jego poziomu, ponieważ może się kumulować w organizmie. Osoby z historią nowotworu w rodzinie powinny zachować szczególną ostrożność (nie suplementować na własną rękę, tylko wcale lub pod nadzorem lekarza) – suplementacja selenem może zwiększać ryzyko wystąpienia nowotworu piersi (BRCA1, BRCA2).

B3
Działanie ukierunkowane na skórę ma nikotynamid, a nie kwas nikotynowy; nikotynamid jest wykorzystywany przy chorobach dermatologicznych, natomiast kwas nikotynowy (też zaliczany do witaminy B3) jest stosowany w celu obniżenia wysokiego poziomu cholesterolu; tn drugi wywołuje efekt „flush”, czyli gwałtowne zaczerwienienie skóry twarzy, uczucie ciepła i swędzenia, a także nudności i bóle brzucha (spożycie tego preparatu z posiłkiem znosi efekt „flush”).

Witamina A
Witamina A wykazuje wysoką skuteczność przeciwtrądzikową, ale jak pokazują badania: w bardzo wysokich dawkach (na granicy toksyczności); z jednej strony retinol może skutecznie zwalczać trądzik, a z drugiej, nadmiernie wysuszać skórę, prowadzić do zapalenia jamy ustnej czy przeciążenia wątroby.

Źródła:
Dawidziak J., Balcerkiewicz M. (2016). Dieta jako uzupełnienie leczenia trądziku pospolitego (Acne vulgaris). Część I. Witaminy i minerały. FARMACJA WSPÓŁCZESNA, 9: 1-5.
Mońka i wsp.: ZNACZENIE CYNKU DLA ORGANIZMU LUDZKIEGO. ANN. ACAD. MED. SILES. (online) 2017; 71: 314–325
DOI: 10.1007/s40257-019-00484-0
DOI: 10.3390/ijms21030741
DOI 10.5455/oams.290912.or.019
DOI: 10.1080/09546634.2019.1708852
DOI: 10.1111/ajd.13165
DOI: 10.3390/microorganisms7110550
DOI: 10.1111/jocd.13255